Mój koszyk
Nie wszyscy kierowcy zdają sobie sprawę z tego, jak ogromny wpływ na bezpieczeństwo, komfort jazdy, czy też zużycie paliwa mają opony w aucie – to właśnie one stanowią jedyny łącznik pojazdu z podłożem. Kluczem do prawidłowej eksploatacji jest między innymi odpowiednie ich napompowanie. Prawidłowe ciśnienie ogumienia pozwala w pełni wykorzystać ich właściwości oraz zapewnić im dłuższą żywotność.
Jednostką miary wykorzystywaną przy podawaniu ciśnienia w ogumieniu jest bar. Wartość jednego bara odpowiada 100 000 paskali. Czasem inną, zamienną jednostką jest brytyjskie PSI, jednakże w Polsce ta jednostka w kontekście opon jest rzadko wykorzystywana.
Uniwersalnie przyjmuje się, że prawidłowe ciśnienie w oponach wynosi 2,2 bara. Taka wartość jest bezpieczna dla większości aut, natomiast nie jest wzorowa. Informacji na temat ciśnienia nominalnego, ustalanego przez producenta auta dla danego modelu, należy szukać na specjalnej naklejce (tabliczce znamionowej) umieszonej we wnęce drzwi kierowcy, klapki wlewu paliwa lub w instrukcji obsługi auta. To tam znajdziemy dokładną informację, ile barów w oponach powinno się znajdować. Ciśnienie w oponach zimowych jak i letnich powinno mieć taką samą wartość.
Prawidłową liczbę barów określamy w zależności od rozmiaru kół i opon w aucie, jak również liczbę pasażerów oraz bagażu. Dla przykładu – jeśli jedziemy z kompletem pasażerów oraz z pełnym bagażnikiem, ciśnienie w ogumieniu powinno zostać zwiększone, aby zachować właściwości jezdne pojazdu.
Co więcej, nie zapominajmy o kole zapasowym lub dojazdowym. Ono również musi być napompowane odpowiednim ciśnieniem, aby w pełni spełniało swoją funkcję w awaryjnych sytuacjach.
napisz do nas
Nieprawidłowe ciśnienie w ogumieniu możemy podzielić na zbyt niskie i zbyt wysokie.
Przy zbyt niskim ciśnieniu wzrastają nam opory toczenia, silnik musi włożyć więcej pracy na pokonywanie kolejnych kilometrów, a tym samym wzrasta nam zużycie paliwa. Podobnie jest przy jeździe rowerem. Kiedy wsiadamy na rower po zimie, jeździ nam się trudniej, musimy włożyć więcej energii, by się nim poruszać. Kiedy napompujemy opony, sytuacja zmienia się diametralnie, od razu jedzie się łatwiej. Prawidłowe ciśnienie w oponach to jedna ze złotych zasad eko-jazdy. Struktura bieżnika przy nienapompowanej oponie ulega szybszemu zużyciu, po jej zewnętrznych stronach, przez co jej zniekształcona powierzchnia ma wpływ na pogorszenie właściwości jezdnych auta, zwłaszcza podczas pokonywania zakrętów, lecz nie tylko. Zwiększa nam się również droga hamowania samochodu. Dodatkowo, przy zbyt małym ciśnieniu zagrożenie związane z pojawieniem się zjawiska aquaplaningu (utracenie przyczepności opony, podczas jazdy po mokrej nawierzchni) wzrasta o 50%.
Zbyt wysokie ciśnienie w oponach powoduje zmniejszenie się powierzchni styku auta z asfaltem, co niesie za sobą szybszą utratę przyczepności i wydłużenie drogi hamowania. Takie opony również są bardziej podatne na uszkodzenia związane z wpadnięciem w dziurę lub zbyt dynamicznym wjazdem na krawężnik. Warto wspomnieć o tym, że w sytuacji, gdy w oponie jest zbyt wysokie ciśnienie, ulega naruszeniu bieżnik, który będzie bardziej wyeksploatowany pośrodku. Przy podwyższonym ciśnieniu w kołach pogarsza się też komfort jazdy, za sprawą gorszego tłumienia nierówności, tym samym powodując potencjalnie szybsze zużycie elementów zawieszenia.
Zapewne ku zaskoczeniu niektórych, niewłaściwe ciśnienie w kołach ma również swoje zalety. Mimo wszystko, takie zmiany w ciśnieniu względem zalecanego w pewnych sytuacjach są dokonywane świadomie.
Obniżenie ciśnienia ma zastosowanie często w off-roadzie. Takie zmniejszenie ilości powietrza ma na celu poprawę przyczepności i trakcji na nieutwardzonych nawierzchniach, takich jak piasek, śnieg czy błoto.
Z drugiej strony, zwiększenie ciśnienia powoduje zmniejszenie oporów toczenia, tym samym powodując obniżenie zużycia paliwa. Czasem nawet sami producenci samochodów sugerują zwiększenie ciśnienia, zamieszczając o tym odpowiednią adnotację na tabliczce znamionowej lub w instrukcji obsługi.
Spadek ciśnienia w ogumieniu może być różnie uzasadniony. Najczęściej przyczyną jest trwałe uszkodzenie samej opony (wbity gwóźdź lub rozdarcie opony poprzez najechanie na ubytek w nawierzchni) lub nieszczelność wentyla. Taki stan rzeczy rozpoznamy gołym okiem, po tym, że samochód “opiera się” na samej feldze.
Ilość powietrza w oponach jest także podatna na wahania temperatury. Przyjęło się, że zmiana temperatury o 10 stopni Celsjusza oddziałuje na różnicę ciśnienia o 0,1 bara. Szczególnie zauważamy to w okolicach początku pory zimowej lub wczesną wiosną – wtedy różnica temperatur jest najbardziej odczuwalna i jesteśmy w stanie zauważyć różnice w ciśnieniu nawet do 0,2 bara.
Mimo wszystko, powinniśmy być świadomi tego, że powietrze w oponach może ubywać samoczynnie, mimo braku uszkodzeń. Jest to normalny stan rzeczy, który wywołany jest zmiennością pogody, temperatury, czy chociażby samym wentylem, przez który z biegiem czasu, mogą występować małe spadki powietrza.
Dobrym zwyczajem jest, aby ciśnienie w oponach kontrolować co najmniej raz w miesiącu. Wskazane jest, aby mierzyć je na nienagrzanym ogumieniu. W innym przypadku wartość ciśnienia może się różnić nawet o 0,4 bara (to mniej więcej około 15% wartości ciśnienia nominalnego). Kontroli ilości powietrza w kołach nie musimy wykonywać u mechanika czy w zakładzie wulkanizacyjnym. Możemy to robić przy okazji wizyty na stacji benzynowej, bo tam z reguły znajdują się kompresory z manometrem. Z urządzenia jesteśmy w stanie odczytać, ile powietrza znajduje się w oponach oraz, w razie potrzeby, możemy dopompować koła w samochodzie. Jeśli jesteśmy posiadaczami auta elektrycznego lub po prostu na stację paliw nam nie po drodze, to w takim wypadku dobrze jest się zaopatrzyć w mały przenośny ciśnieniomierz, którym w każdej chwili będziemy w stanie skontrolować ciśnienie w ogumieniu. Warto wspomnieć, że ciśnienie w kołach powinno się także mierzyć przed każdą dłuższą podróżą.
Od listopada 2014 roku każdy nowy samochód, sprzedawany na terenie Unii Europejskiej, musi posiadać jeden z dwóch rozwiązań systemu monitorowania ciśnienia w oponach określany jako TPMS (z ang. Tire Pressure Monitoring System).
Pierwszy z nich jest bezpośredni i polega na odczycie informacji z czujników zintegrowanych z zaworami w kołach. Następnie informacje te są przetwarzane i wyświetlane w komputerze pokładowym w samochodzie. Kierowca jest w stanie odczytać aktualne wartości ciśnienia w poszczególnych kołach co do dziesiątej części bara.
Drugim rozwiązaniem, tym razem pośrednim, jest rozwiązane oparte o system ABS i ESP. System zlicza impulsy, polegające na liczeniu liczby obrotów kół. Jeśli opona jest nienapompowana, ma mniejsze ciśnienie, to zmniejsza się jej średnica i koło obraca się szybciej w porównaniu do koła z prawidłową ilością powietrza. Ta różnica jest wychwytywana przez system, a następnie kierowca dostaje informacje o tym poprzez żółtą kontrolkę na tablicy zegarów sygnalizującą spadek ciśnienia w jednym z kół.
Za bezpieczeństwo na drodze odpowiada wiele czynników, jednym z nich jest właśnie prawidłowe ciśnienie w oponach, nie zapominajmy o tym. Regularna kontrola ilości powietrza w ogumieniu nie odbije się tylko na zmniejszeniu zużycia paliwa, czy poprawie komfortu jazdy, ale przede wszystkim na zwiększeniu naszego bezpieczeństwa w aucie podczas pokonywania kolejnych kilometrów.
Szkoła bezpiecznej jazdy to miejsce, w którym jako kierowca poszerzysz swoje umiejętności i zdobędziesz przydatną wiedzę, nie tylko z zakresu prawidłowego ciśnienia w oponach. Droga hamowania, zasada ograniczonego zaufania czy jazda nocą to tylko niektóre z nich, które można zgłębić w trakcie kursu bezpiecznej jazdy
